मिट्टी दी खुशबू: ‘सब तों वड्ढ़ी सच्ची हस्ती’

राजेश चड्ढ़ा.
साढ़े देश दे ज्ञान दी वन-सवन्नी सभ्यता बहुत प्राचीन है, अते इस सभ्यता दा विस्तार ऋषि-मुनियां ने कीत्ता है।
14वीं-15वीं सदी विच ज्ञान दी चेतना नूं जगौण वाले इक ईश्वरवादी, ग्रहस्थ जीवन दे पैरोकार अते विश्वव्यापी भाईचारे दे गुणा नूं शामिल करदे होए मनुखी कल्याण दियां नीतियां दा प्रचार करन वाले सिक्खां दे पहले गुरूनानक देव जी दे समकालीन हालात ते नज़र मारिए तां उस वेले बहुत सारियां खामियां सन जो समाज विच मतभेद पैदा कर रहियां सन। उस समां धार्मिक तंगदिली बहुत सी। बाबा नानक जी ने श्सब तो वड्ढ़ी सच्ची हस्तीश् (सर्वमहान सत्य सत्ता) दी उपासना दा सिद्धांत पेश कीत्ता, अते बाद विच नौ गुरुआं द्वारा इस दी पालना कीती गई। इसदे नाल ही सिक्ख धर्म दे तिन कर्तव्य स्थापित कीते गए-नाम जपना, किरत करना अते वंड छकना। नाल-नाल पंज सदीवी दोष वी स्थापित हो गए-लोभ, मोह, होमैं, काम अते क्रोध। एही कारण है कि सिक्ख धर्म अज वी सारियां जातां लयी खुल्ला है, अते जात-पात रहित धर्म है।
असीं भावें किन्ने वी आधूनिक बण जाइए, जदों असीं रस्ते तों भटक जांदे हां, तां संतां-साधकां अते योगियां दे विचार ही सानूं असल मारग ते ल्यौंदे हन। विचार कदे नईं मरदे, सगों पहलां नालों वध प्रासंगिक हो जांदे हन। ऐसे करके गुरूनानक देव जी दी सार्थकता अज वी ओन्नी है जिन्नी पहलां सी।
-लेखक जाने-माने शायर और आकाशवाणी के पूर्व वरिष्ठ उद्घोषक हैं

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *